top of page

ODA KOKULARI SİZİ HASTA EDİYOR OLABİLİR!

  • Yazarın fotoğrafı: Dr. Yunus Emre Bıkmaz
    Dr. Yunus Emre Bıkmaz
  • 6 Şub
  • 3 dakikada okunur

TÜTSÜ, MUM VE ODA KOKULARININ ZARARLI ETKİLERİ

Camları Açın, Bırakın Temiz Hava Evinize Dolsun

Çoğumuz için bulunduğumuz ortamın sadece temiz olması değil, hoş kokması da önemlidir. Bunun için kimi zaman oda spreyi, kötü kokuları önleyici kimyasallar, kokulu mumlar ve tütsülerden yardım alırız. Ancak, sağlığımızdan olmak pahasına odalarımızın güzel kokmasının ne derece doğru olduğu tartışılır.

Çoğu oda kokusu, aslında kokunun kaynağını ortadan kaldırmaz, sadece kötü kokuyu içeriğindeki güzel kokular ile maskeler. Oda deodorantları da parfümlü olabilir, ama aslen kötü kokuyu emen maddeler yoluyla ortamdan uzaklaştırırlar.

Kurutulmuş Kokulu Çiçekleri de Evinizde Bulundurmayın

Aerosol şeklindeki oda kokuları; propan, bütan ve izobütan gibi petrokimyasal itici gazlar içerebilirler. Oda spreylerinden havaya yayılan gözle görünmeyecek kadar küçük parçacıklar, nefes almakla birlikte akciğere ulaşır. Özellikle astım gibi altta yatan bir sorun varlığında, hava yollarını rahatsız eden bu gazlar, yüksek doz kullanımında sinir sistemi üzerine de olumsuz etki yapmaktadır. Ayrıca, hem bu itici gazlar, hem de oda kokularındaki güzel kokulu kimyasallar, göz ve deri problemlerine de neden olabilirler.

Oda deodorantlarının yanı sıra naftalinde de bulunan paradiklorobenzen, gözler ve üreme sistemi üzerine zararlı etkilere sahiptir ve kansere yol açma olasılığı vardır. Limon kokusu veren limonen, nefes darlığına yol açabilir, göz ve burun allerjisine sebep olabilir. Bazı fitilli deodorantlar, formaldehit içerebilirler. Bu madde sadece havayolu, burun ve gözlerde tahriş yapmaz, aynı zamanda karaciğer bozukluğu ve kansere de neden olduğu iddia edilmektedir. Kimi katı hava temizleyicilerinde bulunan kamfor; nefes darlığı, halsizlik, baş dönmesi ve baş ağrısı gibi belirtilere de yol açabilir.

Kokulu Mum Ve Tütsüler Kansere Davetiye Çıkarıyor

Oda spreyleri havada asılı kalmayıp yere, halılara ya da mobilyaların üzerine de iner. Özellikle emekleyen veya yerde oyun oynayan çocuklar, ellerini ağızlarına götürdüklerinde bu maddelere ağız yoluyla da maruz kalmış olurlar.

Oda Spreyleri Çocuklarınız İçin Zararlı Olabilir

Oda kokularına benzer şekilde kokulu mumlar, potpuriler ve tütsüler de sağlığa zarar verebilir. Mumlar yandıklarında asetaldehit, formaldehit, naftalin gibi organik kimyasal maddeleri havaya yayar. Yine mumun yanmasıyla oluşan siyah isin tortusu aslen karbondan oluşsa da, fitalat ve uçucu organik bileşikler (benzen, toluen gibi) içerebilir. Bunlar havadan nefes yoluyla alınabileceği gibi, özellikle elektrik yüklü yüzeylere (televizyon, bilgisayar, plastik örtüler gibi) kolayca çekilirler. Bu maddelerin kanser ve sinir sistemi hasarı yapabilecekleri bilinmektedir. Ayrıca, bazı mum fitillerinde bulunan kurşun da mumun isine karışabilir. Kurşun, özellikle çocuklarda sinir sistemi hasarı ve öğrenme güçlüğü yapabilir.

Tütsülerin yakılmasıyla havaya karışan küçük parçacıklar, solunum yollarını tahriş edebilir, astımı tetikleyebilir, çeşitli cilt yakınmalarına neden olabilir ve hatta kansere yol açabilir. Gebelik ve emzirme döneminde evlerinde tütsü yakılan çocukların ileride lösemi risklerinin arttığı iddia edilmektedir.

Tütsü ve mumların yakılması ile polisiklik aromatik hidrokarbonlar da açığa çıkar. Bu maddeler, gaz ve dizel yakıtları ile de havaya karışmaktadır ve bebeklerin düşük doğum ağırlığıyla (DDA) doğmasına, bunun yanı sıra kansere sebebiyet verebilmektedir.

Oda Kokuları Astım Hastalarının En Büyük Düşmanı

Torbalarda ya da kaselerde kullanılan ve kurutulmuş çiçek/yapraklardan oluşan potpuriler nispeten daha güvenli olsalar da, kimi zaman paradiklorobenzen içerebilirler. Bu madde naftalinde de kullanılan bir böcek öldürücüdür ve kanser yapma olasılığı vardır.

Kısaca, burada adı geçen ya da geçmeyen koku verici ürünler; nefes darlığı, burun tıkanıklığı, öksürük ve astım krizi gibi solunum sistemi yakınmalarına, egzama, döküntü ve kaşıntı gibi cilt belirtilerine, bulantı, gözlerde kuruma/yaşarma, çift görme, kulak çınlaması, baş ağrısı, baş dönmesi, konsantrasyon güçlüğü ve huzursuzluk gibi sinir sistemi yakınmalarına yol açabilir.

Kokunun Kaynağı Ortadan Kalkmıyor, Sadece Kötü Koku Maskeleniyor

Evleri kokularla “temiz”lemek yerine, basitçe temiz tutmak ve nemden uzak tutmak, bunun yanı sıra sık sık havalandırmak tercih edilmelidir. İnatçı kokuların nedenini ortadan kaldırmak için karbonat ve sirke gibi doğal maddelerden yararlanılabilir.

ree

 
 
 

Yorumlar

5 üzerinden 0 yıldız
Henüz hiç puanlama yok

Puanlama ekleyin
bottom of page