HPV AŞISI SADECE KADINLARDA DEĞİL, ERKEKLERDE DE KANSER RİSKİNİ AZALTIYOR

Kadın sağlığını tehdit eden en önemli enfeksiyonlardan biri olan Human Papilloma Virus (HPV) çoğu zaman basit bir “siğil” olarak görülse de ilerleyen yıllarda rahim ağzı kanseri başta olmak üzere birçok ciddi hastalığa yol açabiliyor. Üstelik bu virüs sadece kadınları değil, erkekleri de etkiliyor. Bu nedenle, HPV aşısının her 2 cinsiyette de uygulanması, toplum genelinde bulaşın azaltılmasında ve kanser vakalarının önlenmesinde hayati önem taşıyor.

HPV Çok Sık Görülen, Ama Halk Arasında Çok Az Bilinen Bir Enfeksiyon

Araştırmalara bakıldığında HPV’nin 200’ün üzerinde tipi olduğu görülmektedir. HPV türleri aslında çok sık görülen ama toplum tarafından çok az bilinen enfeksiyonlardır. Bunların bir kısmı yalnızca kozmetik sorunlara yol açarken, bir kısmı ise rahim ağzı, vajina, vulva, anüs ve hatta baş-boyun bölgesi kanserlerine kadar uzanan çok ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. HPV, cinsel yolla bulaşan en yaygın virüslerden biridir. Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre, cinsel olarak aktif bireylerin yaklaşık yüzde 80’i hayatlarının bir döneminde HPV ile karşılaşmaktadır. Bağışıklık sistemi çoğu zaman virüsleri temizler; ancak HPV16 ve HPV18 gibi yüksek riskli tipler kalıcı hale geldiğinde hücrelerde DNA hasarına neden olabilir ve kanserleşme sürecini başlatabilir.

HPV Uzun Yıllar Sonra Da Kansere Dönüşebilir

HPV enfeksiyonunun etkileri yalnızca ciltteki siğillerle sınırlı değildir. Virüs, fark edilmeyen hücresel değişikliklerle uzun yıllar sonra da kansere dönüşebilir.

HPV Lezyon Türleri Nelerdir?

1.       Benign; yani iyi huylu lezyonlar: En sık görüleni genital siğillerdir ve bunlar “kondilom” olarak adlandırılır. Genellikle HPV6 ve HPV 11 tipleriyle ilişkilidir. Kansere dönüşmez, ancak yaşam kalitesini etkileyebilir.

2.       Premalign; yani kanser öncüsü lezyonlar: Dışarıdan fark edilmezler, mikroskobik düzeyde ilerleyen lezyonlardır. Bu grupta şunlar yer  alır:

a.       Servikal intraepitelyal neoplazi (CIN): Özellikle CIN 2 ve CIN 3 tedavi edilmezse rahim ağzı kanserine dönüşebilir.

b.      Vulvar intraepitelyal neoplazi (VIN)

c.       Vajinal intraepitelyal neoplazi (VaIN)

Her Yıl Dünyada 300 Bin Kadın Rahim Ağzı Kanseri Nedeniyle Hayatını  Kaybediyor

Her yıl dünyada yaklaşık 600 bin kadına rahim ağzı kanseri tanısı konulmakta ve maalesef 300 bin kadın bu hastalık nedeniyle yaşamını kaybetmektedir. Rahim ağzı kanserlerinin neredeyse tamamında HPV etken olarak yer alır. Virüs hücre içine yerleşip E6 ve E7 adlı onkojen proteinleri üretir ve bu proteinler, hücrenin DNA onarım mekanizmalarını bozarak kanserleşme sürecini başlatır.

Sadece 2 Test İle Kanser Riskini Önlemek İçin Adım Atın!

HPV çoğu zaman hiçbir belirti vermeden ilerler. Bu nedenle düzenli kontroller ve tarama testleri büyük önem taşır. Bu konuda kadınlara önerilen 2 test bulunmaktadır ve bu 2 testin birlikte uygulanması, rahim ağzı kanserinin erken teşhisi ve önlenmesinde altın standarttır:

1.       Pap Smear testi: Hücrelerdeki erken değişiklikleri gösterir.

2.       HPV-DNA testi: Yüksek riskli tipleri doğrudan tespit eder.

HPV Aşısı Hem Kadınlar, Hem de Erkekler İçin Koruma Sağlar

HPV aşısı, kadınlarda rahim ağzı kanseri ve erkeklerde gırtlak kanseri başta olmak üzere, birçok HPV ilişkili kanseri önlemede bilimsel olarak kanıtlanmış en güçlü koruma aracıdır. HPV aşısı sadece kız çocukları için değil, erkekler için de koruyucudur. Bulaşmayı azaltır ve genital siğillere karşı da etkilidir. Hem kadınlar, hem de erkekler HPV aşısı olabilir. HPV aşısı, en erken 9 yaşından itibaren olmak üzere genellikle 11-12 yaşlarında tavsiye edilir. Cinsel temas ve HPV'ye maruz kalmadan önce aşılanma idealdir; ancak bu yaşlardan sonra da yapılmasında bir sakınca yoktur. Aşılar, en tehlikeli HPV tiplerine karşı yüksek düzeyde koruma sağlar.

Farkındalık, Aşılama ve Düzenli Kontrol Şart!

HPV, yalnızca dışarıdan fark edilen siğillerden ibaret değildir; sessizce ilerleyip uzun yıllar sonra da kansere yol açabilir. Bu nedenle aşılama, tarama ve doğru bilgilendirme kadın sağlığının korunmasında temel unsurlardır. HPV ile mücadelede başarı, toplumun bilinçlendirilmesi, aşının yaygınlaşması ve uzman ellerde yürütülen doğru tedavi ile mümkündür. Aşının yaygın uygulandığı ülkelerde kanser öncüsü lezyonlarda ve rahim ağzı kanseri oranlarında belirgin bir şekilde azalma gözlenmiştir. Türkiye’de aşının henüz ulusal aşı takviminde yer almaması nedeniyle aşılama oranları henüz düşük seviyelerde olsa da bireysel olarak özel-ücretli aşı yaptırmak mümkündür.

Rahim Ağzı Kanserinde İleri Evrelerde Jinekolojik Cerrahi Müdahale Gerekebilir

HPV’ye bağlı lezyonların tanı ve tedavisinde jinekolojik onkoloji uzmanlarının deneyimi büyük önem taşır. Anormal smear sonuçlarında kolposkopi, biyopsi veya cerrahi gerekebilir. Erken evrelerde konservatif yaklaşımlar yeterli olurken, ileri evrelerde minimal invaziv cerrahi, sentinel lenf nodu biyopsisi ve immünoterapi adı verilen akıllı ilaç uygulaması gibi modern yöntemler uygulanır.