HANGİ GÜNEŞ KREMİ VE ÇOCUKLARI GÜNEŞİN ZARARLI ETKİLERİNDEN KORUMANIN 5 YOLU

Güneş ışığı bebek ve çocukların sağlıklı gelişimi için oldukça önemlidir. Ancak bebekler ve çocuklar güneşin zararlı ışınlarına karşı hassastır, bu yüzden ciltlerini korumak ve güneşin keyfini güvenli bir şekilde çıkarmalarını sağlamak önemlidir. Ülkemizin yer aldığı iklim kuşağından ve günden güne artan küresel ısınma etkilerinden dolayı ebeveynlerin çocuklarını güneşin olumsuz etkilerinden dikkatli bir şekilde koruması gerekmektedir.

Güvenli Güneşlenme Nedir?

Bronzlaşmanın kimi bireyler tarafından bir güzellik belirtisi olarak algılanması yadsınamaz bir gerçektir. Ancak, güneş nedenli ciltte en hafif bir koyulaşma dahi aslında cildin hasar gördüğünün bir göstergesidir. Bebek ve çocuklar ise güneş hasarı için en yüksek risk altındadırlar, çünkü bu yaş grubunda cilt oldukça hassastır. Çocuklarımız ne kadar erken güneş yanığına maruz kalırlarsa, bu ciltlerinde o denli geri dönüşü olmayan hasara yol açacaktır. Bu nedenle, güvenli güneşlenme şarttır. Güvenli güneşlenme, 2 başlık altında özetlenebilir:

1.       Güneşin cildimize nasıl zarar verebileceğini anlamak

2.       Güneş kremi gibi kolay yöntemlerle olası hasar için önlem almak

Güneş Işınları Neden Zararlıdır?

Güneş, 2 tür ultraviyole (UV) ışını yayar:

1.       UV-A ışınları: Güneş ışınlarının yaklaşık %95'ini oluşturan UV-A ışınları cilde derinden nüfuz ederek erken yaşlanmaya neden olur.

2.       UV-B ışınları: Arta kalan %5'ini oluşturan UV-B ışınları ise cildin en dış tabakalarını etkileyerek güneş yanığına neden olur.

UV maruziyetinden kaynaklanan cilt hasarı, tehlikeli bir cilt kanseri türü olan ‘Melanom’ nedenidir. Melanom gelişiminde, güneşe ne kadar sıklıkta maruz kaldığımız ve hasarın ne kadar uzun süredir var olduğu önemlidir. Cilt kanserleri önceleri daha çok ileri yaşlarda görülürken, artık günümüzde daha genç yaşlarda da yaygın olarak görülebilmektedir.

Çocukları Güneşten Korumak İçin Neler Yapılmalı?

Çocuklarınızı güneşteyken güvende tutmak için bazı kolay ama önemli adımlar atabilirsiniz:

1.       Gölgede kalın: Güneş ışınlarının en güçlü ve etkili olduğu dönem öğle saatleridir, dolayısıyla güneş ışınlarının dik olarak geldiği saatler olan saat: 11:00-16:00 arasında gölgeli alanlarda kalmaya çalışın. Bebekleri ise sürekli olarak her saat gölgede tutun. Mümkün olduğunca şemsiye veya bir ağaç altında gölgede bulunun.

2.       Doğru giysilerle cildini koruyun: Çocuklarınızı, ciltleri direkt güneş temasına en az maruz kalacak şekilde giydirin. Eğer çocuklar uzun süre dışarıda kalacaklarsa, omuzlar güneş yanığı için en riskli alanlar olduğundan, askılı elbiselerden kaçınılmalıdır. Bol kesim, pamuklu ve hafif kıyafetler onları serin tutmaya yardımcı olacaktır; ancak seyrek dokunmuş -ışığa tutulduğunda ışığa geçirgen nitelikte- kıyafetlerin güneş yanığına neden olabileceğini unutmamak gerekir. Bunların yerine, kolayca kuruyan özel güneş koruyuculu giysiler tercih edilebilir.

3.       Şapka takın: Geniş siperlikli bir şapka, güneşten daha fazla korunma sağlar. Balıkçı, kova veya cankurtaran tipi şapkalar iyi birer seçenek olabilir. Geniş siperlikli, arka ve yanlarda ekstra kumaş ile güneş koruyuculuğu perçinlenmiş şapkalar; yüzü, boynu ve omuzları gölgeleyerek daha iyi bir koruma sağlayabilir.

4.       Güneş gözlüğü takın: 2 yaşından itibaren her çocuk için önerilen bir uygulamadır. Zira güneş gözlüğü takmak hem UV-A, hem de UV-B ışınlarına karşı koruma sağlar. Güneş gözlüğünün CE veya UV 400 sertifikasına sahip olmasına dikkat edin, çünkü bunlar güneş gözlüklerinin iyi UV koruması sağladığını gösterir. Çerçeve ve gözlük sapları arasındaki boşluklardan güneş ışınlarının sızmasını engelledikleri için çocuklar için etrafı saran ‘wraparound’ güneş gözlükleri çok daha iyi seçeneklerdir.

5.       Güneş kremi uygulayın: UV hasarını azaltmak için güneş kremi uygulamak, güvenli güneşlenmek için en önemli unsurdur. Bu aşamada güneş kremi şişelerindeki farklı harfler, sayılar ve derecelendirmeler kafa karıştırıcı olabilir. 6 aydan küçük bebeklerde güneş kremleri önerilmemektedir; bu grup (0-6 ay arası) direkt güneş ışığı temasından tamamen uzak tutulmalıdır.

Güneşten Korunma Hakkında Sıkça Sorulan Sorular:

1.       “Güneş Koruma Faktörü (SPF) ne anlama geliyor?”

SPF, güneş koruma faktörü anlamına gelir. Beraberindeki sayısal değer ise güneş kremi tarafından UV-B ışınlarına karşı sağlanan koruma gücünü göstermektedir. Örneğin SPF 50 değerindeki bir güneş kremi, doğru şekilde uygulandığında hiç güneş kremi kullanmadığınız duruma göre 50 kat daha uzun koruyucu güce sahip olduğunu göstermektedir.  Yani SPF ne kadar yüksekse o kadar iyidir, ancak koruma sağlamak için doğru şekilde uygulanması çok önemlidir.

2.       “Güneş kremi ne kadar süre dayanır, ne sıklıkla yenilenmelidir?”

Çocukların güneşe maruz kalan bölgelerine güneş kremi güneşe çıkmadan 30 dakika önce bol miktarda uygulanmalı ve uygulama dışarı çıktıktan sonra da tekrarlanmalıdır. Kalın bir tabaka halinde uyguladığından emin olunmalıdır. Güneşe direkt maruziyette en geç 2 saatte bir yeni uygulama önerilmektedir. Sıklıkla unutulan burun, yanaklar, saç çizgisi, kulaklar, boyun ve ayak sırtlarına da dikkatlice uygulama yapmaya özen gösterilmelidir. Ayrıca, çocuğunuz terlediğinde, havuzda veya denizde ıslandığında veya havluyla kurulandığında güneş kreminin her defasında tekrar uygulanması önemlidir.

3.       “Çocuklarda hangi özelliklerdeki güneş kremleri tercih edilmelidir?”

Güneş kremi seçerken çocuklarda tercihen SPF değeri 50 olan ve geniş spektrumlu güneş koruması sağlayan güneş kremleri tercih edilmelidir. Bu, cildi hem UV-A, hem de UV-B ışınlarından koruyabileceğiniz anlamına gelir. Ambalajında SPF’nin yanı sıra artı (+) işareti ile ifade edilen ve en yüksek 5 adet artı işareti üzerinden derecelendirilen UV-A koruma faktörüne (PA) de dikkat edilmelidir. Bu size güneş kreminin UV-A ışınlarına karşı da ne kadar iyi koruduğunu gösterir. Artı işareti sayısı ne kadar fazla ise bu size çocuğunuzun daha fazla ne kadar yanmadan güneşte kalabileceğini gösterir.

4.       “Çocuklara güneşten korunma alışkanlığı nasıl edindirilebilir?”

Ebeveynlerin çocuklarına güneşe maruziyetin riskleri hakkında basit ve anlaşılır bir dilde bilgi vermesi oldukça önem taşımaktadır. Ebeveynler sadece sahil yerlerinde, otellerde değil, okula göndermeden önce de çocuklarına güneş kremi uygulayabilirler. Ancak bu sadece bir miktar koruma sağlar; çocukların dışarıda oldukları süre boyunca, gün içinde güneş kremine erişimini kolaylaştırmak ve bu uygulamayı günlük bir rutin haline getirmek önlenebilir cilt kanseri olgularını azaltmak için akılcı bir çözüm olabilmektedir. Çocuklara güvenli güneşlenme farkındalığını aşılamak için öncelikle ebeveynlerin iyi birer örnek rol model olmaları önemlidir. Bu nedenle, güneşten korunmak için önerilerin bu adımları yediden yetmişe herkesin takip etmesi ve sadece çocuğu için değil, kendi sağlığı için de uygulaması büyük önem arz etmektedir.