GOOGLE'DA KENDİLERİNE VEYA ÇOCUKLARINA HASTALIK TANISI KOYAN KİŞİLER

Son yıllarda özellikle Google, Instagram, Facebook, TikTok ve diğer sosyal medya kullanıcıları arasında artan “kendine tanı koyma” veya “çocuğuna tanı koyma” eğilimi, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB, ADHD) başta olmak üzere birçok psikiyatrik tanının sosyal medyada hızla yayılmasına yol açtı. Bu durum dijital çağ ile farkındalık artışı olabileceği gibi dijital çağın bir yanılgısı da olabilir. Sosyal medya platformlarında milyonlarca izlenen öz tanı videoları kendinin veya çocuğunun DEHB belirtilerine sahip olduğunu düşünen genç yetişkinlerin sayısının hızla artmasına sebep oluyor. Ancak hareketli olma, dikkat dağınıklığı, odaklanma sorunu ve zihinsel yorgunluk gibi yaygın sorunların DEHB ile karıştırılması hem bireyleri, hem de ruh sağlığı hizmetlerini yanlış yönlendirebiliyor.

Google ve Sosyal Medya: Kişilerin Kendine veya Çocuğuna “Hastalık Tanısı Koyması” 

Google ve sosyal medya, ruh sağlığı konularını gündeme taşımak açısından önemli bir araç olsa da, kişisel gözlemlerle tanı koymak yanıltıcı olabilir. Tanı, tedavi ve destek süreçlerinin profesyonel değerlendirme gerektirdiğinin unutulmaması çok önemlidir

Yanlış Tanıya Neden Oluyor

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) belirtileri arasında unutkanlık, organizasyon güçlüğü, erteleme davranışı ve dürtüsellik gibi faktörler yer alır. Ancak bu belirtiler yoğun stres, uykusuzluk ve dijital dikkat yorgunluğu gibi başka birçok durumda da geçici olarak gözlemlenebilir. Ek olarak; dijital dikkat yorgunluğu, uyaran fazlalığı ve çoklu ekran kullanımı da odaklanma süresini azaltabilir. Bu belirtiler, kalıcı bir bozukluk yerine çevresel faktörlerin sonucunda gelişen geçici tepkiler olabilir. Klinik tabloyla günlük hayattaki dikkat dağınıklığının karıştırılması, hem yanlış tanılara ve hem de tedavi süreçlerinin sekteye uğramasına sebebiyet verebilir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Klinik Belirtileri

1. Kolayca dikkati dağılma

2. İnsanların söylediklerini dinlemekte veya talimatları takip etmekte zorlanma

3. Diş fırçalamak veya çorap giymek gibi günlük işleri unutma

4. Hiperaktif ve dürtüsel olma belirtileri:

   1.  Yüksek enerji seviyelerine sahip olma

   2. Kıpırdanma veya ellerini ve ayaklarını vurma

   3. Gürültülü konuşma

   4. Huzursuz hissetme veya hareketsiz oturmaları gerekirken kalkıp hareket etme

   5. Sırasını beklemekte zorlanma veya konuşmaları bölme

İlaç Kullanımına Yönelim Artıyor!

Yanlış tanı ile ilaç kullanım beklentisinin artması ise diğer önemli bir sonuç olarak ortaya çıkmaktadır. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tedavisinde kullanılan uyarıcı ilaçlar (örneğin, metilfenidat), bazı bireyler tarafından odak arttırıcı “performans hapı” olarak yanlış algılanabilir. Bu da ilacın kötüye kullanım riskini artırır. Bu ilaçlar; ancak doğru tanı almış bireylerde, doğru doz ve takiple faydalıdır. Gereksiz ya da yanlış kullanım ruhsal dengeyi bozabilir ve bağımlılık riski yaratabilir.

Belirtileri Görüyorsanız Bir Uzmana Başvurun

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)  tanısı, bireyin çocukluktan itibaren birçok alanda işlevselliğini etkileyen belirtileri uzun süreli olarak yaşamasıyla mümkündür. Google veya sosyal medya sayesinde bazı bireyler ilk kez kendinin anlaşıldığını hissedebilir ve bu kıymetlidir. Ancak tanı koyma süreci yalnızca algoritmalara değil, ruh sağlığı profesyonellerine bırakılmalıdır.

Bireyler, kendilerinde veya çocuklarında dikkat ve odak sorunlarının yaşam kalitesini ciddi şekilde etkilemeye başladığını, işlevselliğin düştüğünü, okul başarısının veya akademik ya da mesleki performansın zarar gördüğünü fark ettiklerinde mutlaka bir çocuk veya erişkin psikiyatri uzmanına başvurmalıdır.