AŞIRI TUZ TÜKETİMİNİN NEDEN OLDUĞU 10 HASTALIK

Sodyum klorür olarak da bilinen tuz, yaklaşık %40 sodyum ve %60 klorürden oluşur. Yiyeceklere lezzet verir, bağlayıcı ve dengeleyici olarak kullanılır. Ayrıca, bakteriler yüksek miktarda tuz varlığında gelişemediğinden bir gıda koruyucusudur. Ancak tuzu dengeli kullanmak genel sağlık açısından hayati önem taşımaktadır. Çok fazla tuz tüketmek kan basıncını yükseltebilir, kalbin daha fazla çalışmasına ve kalp hastalığı ve felç riskinin artmasına neden olabilir. Dünyada her yıl tahmini 1,89 milyon ölümün altta yatan temel sebebinin çocukluk çağından itibaren başlayarak devam eden çok fazla tuz tüketiminden kaynaklandığı belirtilmektedir. Çocukluktan itibaren sadece yemeklere katılan ekstra tuzu ve fast-food, patates kızartması, ketçap, mayonez, sucuk, salam, sosis, noodle, cips, çubuk kraker, tuzlu kuruyemiş, baharat, vb. tuzlu gıdaları azaltarak yetişkinlikte ortaya çıkabilecek pek çok hastalığın önüne geçilebilir.

Günde Toplamda 1 Çay Kaşığı Tuz Yeterli!

Sodyum vücutta önemli bir rol oynar. İnsan vücudu; sinir uyarılarını iletmek, kasları kasmak ve gevşetmek, su ve minerallerin uygun dengesini sağlamak için “az miktarda” sodyuma ihtiyaç duyar. Bu hayati işlevler için 1 günde yaklaşık 500 mg sodyuma ihtiyacımız olduğu tahmin edilmektedir. Normal kan sodyum (Na) seviyesi= 135-145 miliekivalan/litre arasındadır. Yetişkinlerin sodyum alımını 1 günde maksimum 2.300 mg'dan az olacak şekilde sınırlamaları önerilmektedir; bu da yaklaşık 1 çay kaşığı sofra tuzuna eşittir. 1 yaş altı bebeklere tuz kesinlikle önerilmez. 1 yaşından itibarense çok az miktarda başlanır.

Aşırı Tuz Tüketimi Pek Çok Hastalığa Neden Oluyor!

Aşırı tuz alımı, öncelikle kan basıncı üzerindeki etkisiyle kalp sağlığı açısından önemli tehlikeler oluşturur. Çok fazla tuz tüketildiğinde, vücut kan dolaşımındaki sodyum konsantrasyonunu seyreltmek için fazla suyu tutar. Bu artan sıvı hacmi, kalp debisinde artışa neden olur ve zamanla kan damarlarının daralması yoluyla sistemik vasküler direnci de artırabilir. Bu mekanizmaların her ikisi de kan basıncını yükseltebilir ve daha çocukluk çağında dahi bile hipertansiyona neden olabilir.

Aşırı Tuz Damarların Düşmanı!

Aşırı tuz tüketimi neticesinde ortaya çıkan hipertansiyon; sonrasında kalp krizi, kalp yetmezliği, aritmi ve felç gibi kardiyovasküler ve nörolojik hastalıklara davetiye çıkarabilir. Çünkü zamanla hipertansiyon kalpte ek bir zorlanmaya neden olarak vücudun her yerine kan pompalamak için daha fazla çalışmasına neden olur. Ek olarak, yüksek tuz alımı atardamarlarda plak birikmesine katkıda bulunabilir, onları daraltabilir, koroner kalp hastalığı ve kalp krizi gibi ilgili komplikasyonlar riskini daha da artırabilir. 

Aşırı Tuz Kullanımının Sebep Olduğu 10 Hastalık Şunlardır:

1.       Baş ağrısı

2. Kalp kasının büyümesi

3. Kalp krizi

4. Kalp yetmezliği

5. Hipertansiyon (yüksek tansiyon)

6. Aritmi

7.       Böbrek yetmezliği

8. Böbrek taşı veya kum dökme

9. Kemik erimesi (osteoporoz)

10. Felç (inme)

Çocukluktan İtibaren Tuz Kullanımını Sınırlandırmak İçin Şu Önerileri Dikkate Alın:

1. Pişirme sırasında eklenen tuzu sınırlayın.

2. Tuzlukları masadan kaldırın veya en azından ekstra tuz eklemeden önce yemeğinizin tadına bakın.

3. Sodyum/tuz açısından baharatlarınızı kontrol edin. Aromalı baharatlar genellikle tuz içerir.

4. Tat tomurcuklarınız uyum sağladıkça lezzet için otlar ve baharatlarla deneyler yapın. Narenciye, sirke veya acı sos denemeyi unutmayın.

5. Ev yapımı veya satın alınmış tuzsuz ot/baharat karışımlarını deneyin.

6. Ketçap, mayonez, barbekü sosu, acı sos, soya sosu, teriyaki sosu, soslar ve soslar gibi çeşnilerin genellikle sodyum/tuz açısından yüksek olduğunu unutmayın. Bu katkı maddelerini az miktarda kullanın.

7. Turşu, salça, zeytin ve salamura sebze porsiyonlarını sınırlayın.

8. Önceden paketlenmiş ve işlenmiş gıdaların kullanımını sınırlayın. Hazır tahıl paketi gibi hazır gıdalar genellikle tuz içerir. Kendi pişmiş tahılınızı sıfırdan yapın böylelikle tuzu çıkarabilir veya azaltabilirsiniz.

9. Baharat paketiyle gelen hazır gıdalar kullanıyorsanız, kendi düşük tuzlu baharatınızı kullanmayı veya verilen baharat paketinin yalnızca bir kısmını kullanmayı düşünün. "Düşük sodyumlu" veya "tuz eklenmemiş" etiketli ürünleri arayın. Porsiyon başına 200 miligramdan fazla sodyum içermeyen ürünleri hedefleyin.

10. Taze, sossuz, dondurulmuş veya tuz eklenmemiş konserve kullanın. Tuzlu konserve sebze kullanıyorsanız, kullanmadan önce süzebilir ve durulayabilirsiniz.

11. Yemeklerin yanında, yemekteki tuzu dengelemek için düşük tuzlu sebzeler, garnitürler ve salatalar hazırlayın.

12. Dışarıda yemek yemek yaygın bir tuz kaynağıdır. Tuz eklenmemiş yiyecekler sipariş etmeye çalışın. Salata sosunu ayrı isteyin ve kullanılan miktarı kontrol edin. Sebze, salata ve meyve sipariş etmeye çalışın.

13. Sucuk, salam, sosis, sosisli sandviç, pastırma ve jambon gibi işlenmiş etler yüksek miktarda tuz içerdiği için bunların tüketimini sınırlayın.

14. Eğer bir öğünde fazla tuzlu yediyseniz, toplam sodyum alımınızı sınırlamak için günün geri kalanında düşük tuzlu yemekler ve atıştırmalıklar seçin.