ÇOCUKLARDA OTİZMİN 6 ERKEN İŞARETİNE DİKKAT!

Otizmde Erken Tanı Neden Bu Kadar Önemli?

Erkek çocuklarda kızlara göre daha sık görülen otizm, hastalıktan çok nörogelişimsel bir durum, bir farklılık olarak adlandırılıyor ve toplumdaki sıklığı her geçen gün artıyor. Günümüzde her 36 çocuktan biri otizm tanısı alıyor. Otizmde erken teşhis çocukların sağlıklı gelişimi için büyük önem taşıyor. İdeal olarak 1,5-2 yaş arasında tanı almış; yoğun özel eğitim ve davranışsal terapi görmüş çocukların %50’sinden fazlasında belirgin bir düzelme sağlanabiliyor. Otizmli bir çocuk 2 yaşında haftada 40 saat eğitim alırsa, 5 yaşında normal anaokuluna gidebilme ihtimali %60’ın üzerine kadar çıkabiliyor. Ancak terapilerin 5 yaşında başlaması durumunda ise bu oran %5’in altına düşebiliyor. Dolayısıyla erken tanı ve eğitim, otizmli bir çocuğun geleceğini tamamen değiştirebiliyor.

Otizmi Doğru Yönetmek Bir Ekip İşi

Otizm spektrum bozukluğu (OSB), doğuştan gelen ve genellikle yaşamın ilk 3 yılında belirti veren nörogelişimsel bir durumdur. Son yıllarda tanı alma yaşının düşmesi ve tanı kriterlerinin genişlemesiyle birlikte, günümüzde her 36 çocuktan birine otizm tanısı konulmaktadır. Otizm, doğru yaklaşım ve düzenli takip ile yönetilebilen bir durumdur. Çocuk Nörolojisi ve Çocuk Psikiyatrisi uzmanları tarafından çocuğun gelişimsel değerlendirmesi yapılmalı, eşlik eden nörolojik durumlar taranarak tedavileri düzenlenmeli, gerekli testleri planlanmalı ve aileler uygun eğitim programlarına yönlendirilmelidir. Otizm bir hastalık değil, farklı bir beyin kablolamasıdır ve bu kabloları yeniden düzenlemek için en sihirli dönem 1-4 yaş arasıdır. O yaşlarda beynin plastisitesi o kadar yüksektir ki; haftada en az 25 saat, tercihen 40 saat doğru bir eğitimle birçok çocuk konuşmayı, göz teması kurmayı, sarılmayı ve hatta arkadaş edinmeyi öğrenebilir.

Çocuğunuzu Gözlemleyin ve Erken İşaretleri Fark Edin!

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), sözel ya da sözel olmayan iletişimde zorluk yaşanması ile karakterize nörogelişimsel bir durumdur. Otizmde belirtiler çoğu zaman yaşamın ilk 1-2 yılında gözlemlenebilir. Aşağıdaki sorulardan 2 veya daha fazlasına cevabınız “hayır” ise, lütfen hemen en kısa zamanda bir Çocuk Nöroloji veya Çocuk Psikiyatrisi uzmanına gidin. Zira sadece birkaç aylık bir gecikme bile bir çocuğun hayatını kalıcı olarak olumsuz yönde değiştirebilir:

1. Çocuğunuz 1 yaşındayken ona gülümsediğinizde o da size gülümsüyor mu?

2. İsmini söylediğinizde size dönüp bakıyor mu?

3. Parmağınızla bir şey gösterdiğinizde o da o yöne bakıyor mu?

4. 1,5 yaşındayken en az 6-10 kelime konuşuyor mu?

5. Oyuncak arabayı tekerleğinden tutup sürekli çevirmek yerine sürmeye çalışıyor mu?

6. Parmak ucunda yürüyüp, sürekli aynı beden hareketlerini tekrarlıyor mu?

Otizm Tedavisini Çocuğun Yetenek ve İhtiyaçlarına Göre Planlama

Küçük yaşlarda yoğun ve sürekli eğitim programları ile davranış terapileri, çocukların kendine bakabilme, sosyal ve iş becerileri kazanabilmesine yardımcı olur. Böylece işlevselliği artırır, belirtilerin şiddetini ve uyumsuz davranışları azaltır. Aile desteği ile birlikte erken yaşta çocuğun yeteneklerine ve ihtiyaçlarına göre başlanan bireysel ve grup olarak özel eğitim programlarının hazırlanması ve uzman kişilerce uygulanması, otizmin günümüzde bilinen esas tedavi yöntemidir. Özel eğitim ve ekip çalışmasını gerektiren bu tedavi uzun sürelidir ve ekipte çocuğun kendi Pediatri Doktoru, özel eğitimcisi, konuşma terapisti, Çocuk Psikiyatrı ve Çocuk Nöroloğu mutlaka bulunmalıdır. Uygulanacak olan ilaç tedavileri ise otizme eşlik eden problemleri ve varsa mevcut diğer birtakım problemleri azaltmaya yöneliktir.