ÇOCUKLARDA DEPRESYONUN EN ÖNEMLİ 7 İŞARETİ

Çocuk, ergen ya da yetişkin fark etmez; yaşanan her üzüntü, yorgunluk, isteksizlik ve keyifsizlik durumunda genellikle akla hemen ilk olarak “depresyon” gelir. Bu tepkiler çoğu zaman hayatın doğal akışı içinde yaşanan olumsuzluklara karşı verilen geçici yanıtlar şeklinde gelişir. Stres, mevsimsel değişiklikler ya da olumsuz olayların ruh halini etkileyebileceği bilinen bir gerçektir ve depresyonda en önemli kriter, bu duyguların süresi ve yoğunluğudur. Erken dönemde alınan profesyonel destek ile depresyon tedavi süreci kolaylaşır ve yaşam kalitesi kısa sürede artırılır. 

Moral Bozukluğu, Depresyonla Karışabiliyor!

Günlük yaşamda çocuk, ergen yada yetişkin her birey kendini zaman zaman üzgün, bitkin ya da isteksiz hissedebilir. Bu duygular çoğu zaman hayatın doğal akışı içinde ortaya çıkar. Bu duyguların çoğu stres, yorgunluk, hayal kırıklıkları veya kayıplar karşısında yaşanan geçici tepkilerdir. Ancak bu durumların hepsi depresyon anlamına gelmez. Yoğun okul veya iş temposu, kısa süreli stres, mevsimsel değişiklikler veya önemli bir olay sonrası yaşanan üzüntü, çoğu kişide doğal olarak düzelir. Fakat şikâyetler uzun sürüyor, şiddetleniyor ve günlük yaşamı etkilemeye başlıyorsa, bu durumda bir uzmana başvurmak gerekir. Yaşanan her moral bozukluğu depresyon değildir, ancak her depresyon dikkate alınması gereken tıbbi bir durumdur. 

Çocukta Depresyon Olur Mu Yahu?

Evet, olur. Depresyon çok faktörlü bir hastalıktır. Genetik ve aile öyküsünün yanı sıra birçok biyolojik, psikolojik ve çevresel etken rol oynar. Depresyon, yalnızca ruh haliyle ilgili bir sorun değildir; beyindeki kimyasal, hormonal ve sinirsel mekanizmaları etkileyen, yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilen bir hastalıktır. Araştırmalar, depresyonun ortaya çıkışında birden fazla faktörün etkileşim içinde olduğunu göstermektedir. Depresyonun yalnızca yetişkin hastalığı olduğuna dair yanlış bir görüş bulunmaktadır. Depresyon aynı zamanda çocukları ve ergenleri de etkileyebilen bir ruhsal sağlık sorunudur.

Çocuklarda Depresyonun 7 İşareti:

1. Sürekli mutsuzluk veya boşluk hissi

2. Önceden zevk veren aktivitelerden artık keyif almama

3. Enerji düşüklüğü, çabuk yorulma

4. Dikkat ve konsantrasyonda azalma

5. Uyku ve iştah değişiklikleri

6. Değersizlik veya suçluluk düşünceleri

7. Hayata karşı isteksizlik veya umutsuzluk

Depresyon Belirtileri 2 Haftadan Uzun Sürer

Depresyon, tıbbi olarak “majör depresif bozukluk”u ifade eder. Depresyon yalnızca “üzgün olmak” değildir; çocuk, ergen ya da yetişkin kişinin yaşam kalitesini belirgin şekilde düşüren, duygusal, zihinsel ve fiziksel belirtilerle seyreden bir ruhsal hastalıktır. Kişi kendini sürekli mutsuz, üzgün ve enerjisiz hisseder. Genel olarak çocuk ya da yetişkin insanların zevk aldığı şeylerden, hatta diğer çocuklardan ve yetişkin insanlardan da uzaklaşma eğilimindedir. Depresyon tanısında en önemli unsur, depresyona ait belirtilerin en az 2 hafta boyunca sürmesidir.

Ne Zaman Bir Psikiyatr Desteğine Başvurulmalı?

Öncelikle depresyon belirtilerini bilmek gerekir. Eğer belirtiler 2 haftadan daha fazla devam ediyorsa bu önemlidir. Aşağıdaki durumların mevcudiyetinde en kısa zamanda uzman desteği alınması gerekir:

1.       Günlük işler, okul veya iş performansı belirgin bir şekilde etkilenmişse

2.       Sosyal ilişkiler zayıflamaya başladıysa

3.       Umutsuzluk ya da intihar gibi düşünceler varsa veya kendine zarar verme isteği oluştuysa

4.       Yaşamdan zevk alma hissi belirgin biçimde azaldıysa

Erken Destek = Hızlı İyileşme

Günümüzde çocuk, ergen ya da yetişkin her yaştan kişide görülen en yaygın ruhsal sağlık sorunlarından biri olan depresyon, profesyonel destek ve uygun tedavi ile büyük oranda iyileşebilen bir hastalıktır. Erken tanı, tedavi sürecini kolaylaştırır ve yaşam kalitesini kısa sürede artırır. Depresyon tanısı sonrası hastalığın derecesine ve hastanın kişisel ihtiyaçlarına göre tedavi planlanır. Tedavi genellikle ilaç, çocuklarda oyun terapisi, ergenlerde ve yetişkinlerde psikoterapi ve yaşam tarzı değişikliklerinin kombinasyonu şeklinde yürütülür. Hafif depresyonlarda oyun terapisi, psikoterapi ve yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olabilirken, orta ve ağır depresyonda ilaç tedavisi ve psikoterapinin birlikte uygulanması genellikle daha etkilidir. Tedavi süreci düzenli takip ve semptomları izlemeyi içerir; çünkü tedaviye verilen yanıt kişiden kişiye değişir.

Çocuğunuzu Depresyondan Korumanın Yolları:

1. Düzenli uyumasını ve sağlıklı beslenmesini sağla: Her gün aynı saatte uyumak ve kalkmak, yeterli uyku almak, taze sebze-meyve tüketmek ve dengeli beslenmek çocuğunuzun ruh halini korur.

2. Hareket etmesini sağla: Çocuğunuzla birlikte haftanın en az 3-4 günü 30-40 dakikalık tempolu yürüyüş, koşu, yüzme veya yoga gibi aktiviteler, mutluluk hormonu salgılayarak çocuğunuzun stresini azaltır.

3. Stresini yönet: Stres her yaştan insanda görülen kaçınılmaz bir gerçektir. O halde stresle yaşamayı ve onu yönetmeyi bilmemiz gerek. Çocuğunuzla birlikte nefes egzersizi yapmak, çocuğunuzun yeni hobiler edinmesini, örneğin bir enstrüman çalmayı ya da resim yapmayı öğrenmesini sağlamak, onun zihnini rahatlatmaya yardımcı olur.

4. Sosyal bağlarını güçlendir: Çocuğunuzun arkadaşlarını ve onların ailelerini tanıyın, güvendiği kişilerle daha fazla zaman geçirmesini sağlayın, çocuğunuzun sizinle veya onlarla duygularını, düşüncelerini paylaşmasına olanak tanıyın. Yalnız hisseden bir çocukta depresyon riski artar.

5. Erken sinyalleri fark et: Çocuğunuzda 2 haftadan uzun süredir mutsuzluk, ilgi kaybı veya yorgunluk hissediyorsanız, bir çocuk psikiyatrından profesyonel yardım almaktan çekinmeyin. Çünkü ruh sağlığı da bedensel sağlığı kadar önemlidir. Unutmayın; önlem almak, tedaviye başlamaktan her zaman daha kolaydır.