GİZEMLİ HEPATİT HASTALIĞI HAKKINDA EBEVEYNLERE UYARI!

Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisinden sonra farklı ülkelerde çocuklarda ortaya çıkan ve “gizemli hepatit” olarak bilinen, etkeni bilinmeyen hepatit hastalığı endişeye yol açıyor. Bu hepatit hastalığının tam olarak nedeni belirlenemiyor. Ancak yapılan incelemelerde hastaların bir kısmında Covid-19 virüsü veya Adenovirüs gibi bazı virüsler tespit edildiği bildiriliyor. Özellikle ishal olan çocukların altının değiştirilmesinden sonra ellerin sabun ve suyla yıkanması, solunum yolu hijyenine dikkat edilmesi ve hasta kişilerle temastan kaçınılması alınacak önlemlerin başında geliyor.

İlk Olarak İskoçya’da Ortaya Çıktı

Nisan 2022’nin başında ilk olarak İskoçya’da 13 çocukta, ateş olmadan kusma ve karın ağrısı şikâyetiyle ortaya çıkan etkeni bilinmeyen hepatit hastalığı kısa sürede endişeye yol açan boyutlara ulaştı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 23.04.2022 tarihinde yayınladığı raporunda, dünyada 169 tane etkeni bilinmeyen çocuklarda hepatit olgusu olduğunu açıkladı. İngiltere-Kuzey İrlanda, İspanya, İsrail, ABD, Danimarka, İrlanda,  Hollanda, İtalya, Norveç, Fransa, Romanya ve Belçika’da belirlenen nedeni belirlenemeyen hepatit hastası çocukların yaklaşık 17 tanesine karaciğer nakli gerçekleştirildi. Bu, yaklaşık olarak yüzde 10’luk bir orana denk gelmektedir ve akut hepatit vakaları için yüksek kabul edilebilecek bir orandır.

Adenovirüs Şüphesi

Karaciğer enzimlerinin çok yüksek olmasıyla karakterize olan hepatit hastalığında çocuklarda sarılık gözlemlenmektedir. Hepatit-A, Hepatit-B, Hepatit-C, Hepatit-D veya Hepatit-E gibi sık bilinen hepatit virüslerinin bu 169 hasta çocukta tespit edilememiş olması da altı çizilmesi gereken bir durumdur. Çocuklarda ortaya çıkan etkeni bilinmeyen hepatit hastalığının yaklaşık yüzde 10’u ağır seyretmektedir. Yapılan çalışmalarda 169 çocuk hastanın 74’ünde Adenovirüs, 20’sinde ise Covid-19 virüsü tespit edilmiştir. Adenovirüs belirlenen çocukların 18’inde de Adenovirüs -41 denilen alt tipi belirlenmiştir. Rapor edilen hasta çocukların hiçbirisinin Covid-19 aşısı olmaması da ortaya çıkan hepatit hastalığının aşı yan etkisi ile bağlantısının olmadığını ortaya koymaktadır. Hasta çocuklarda Adenovirüs oranının fazla olması, şüpheyi bu yönde artırmaktadır. Ancak daha önce sağlıklı çocuklarda ortaya çıkan Adenovirüs genellikle kendi kendine geçen bir hastalık olarak tanımlanmaktadır. Adenovirüslerin bilinen 80 alt tipi mevcuttur. Adenovirüs-41 tipi sıklıkla çocuklarda ishal ve kusmaya neden olan bir virüs olup, aynı zamanda üst solunum yolu enfeksiyonu bulgularına da neden olabilmektedir. Sağlıklı çocuklarda selim seyirli olan bu virüs bugüne kadar sağlıklı ve kronik hastalığı olmayan çocuklarda karaciğer nakline kadar gidecek olan bir hepatit tablosuna yol açmamıştır. Şu ana kadar 1 ay ile 16 yaş arasındaki çocuklar arasında görülen nedeni belirlenemeyen hepatitte çocukların hiçbirisinin seyahat öyküsünün olmaması da dikkat çekilen noktalar arasındadır.

Bu Belirtilere Dikkat Edin!

1.       Ateş olmadan kusma ve karın ağrısı: Gizemli hepatit hastalığının en tipik belirtisidir.

2.       Dışkı ve idrar rengindeki değişiklik: Anne-babalar için uyarıcı niteliğindedir.

3.       Gözlerde ve ciltte ortaya çıkan sarılık: Anne-babaların fark edebileceği bir işarettir.

4.       Eşlik etmesi olası genel birtakım diğer Adenoviral hastalık belirtileri: Şu ana kadar salgın olarak değerlendirilmeyen bu hepatit hastalığında Adenovirüs oranındaki artışa dikkat çekilmektedir. 80’den fazla virüsten oluşan Adenovirüsler tüm sistemleri tutabilmekte ve aşağıdaki şikâyetlere neden olabilmektedir:

a.       Konjonktivit (Kırmızı göz hastalığı)

b.      Ateş

c.       Orta kulak iltihabı (Otit)

d.      Zatürre (Pnömoni)

e.      Üst solunum yolu enfeksiyonu (ÜSYE)

f.        İshal

g.       Karın ağrısı

h.      Hemorajik sistit

i.         Menenjit

Hijyeni İhmal Etmeyin

Nedeninin tam olarak bilinmemesinden dolayı her geçen gün endişeye sebep olan gizemli hepatit hastalığında hijyen kurallarına dikkat edilmesi alınacak önlemlerin başında yer almaktadır:

1.       Özellikle el hijyeni, ellerin su ve sabun ile yıkanması

2.       Hasta olan kişinin temas ettiği yüzeylerin temizliği

3.       Solunum yolu hijyeni:

a.       Hapşırma ve öksürme anında ağız ve burnun mendil ile kapatılması

b.      Odaların sık sık havalandırılması

4.       İshal olan çocukların altının değiştirilmesinden sonra su ve sabunla ellerin iyi bir şekilde yıkanması

5.       Hasta insanlarla yakın temastan kaçınılması

Anne-Babaların Özellikle Dikkat Etmesi Gereken İşaretler

Anne-babaların özellikle dikkat etmesi gereken konuların başında, çocukların dışkı ve idrar rengindeki değişiklik, gözlerde ve ciltte ortaya çıkan sarılık gelmektedir. Bu belirtilerin ortaya çıkması durumunda karaciğer fonksiyonlarına (KCFT) detaylı şekilde bakılması ve hepatit markerları testi yapılması gerekmektedir.